‍

Wydawać by się mogło, że księgowe błędy nie powinny rodzić skutków podatkowych, szczególnie gdy nie wpływają na wysokość zysku wypłacanego wspólnikom. Okazuje się jednak, że estoński CIT rządzi się swoimi prawami – i potrafi zaskoczyć.

Nieujawnione operacje gospodarcze w świetle estońskiego CIT

Zgodnie z art. 28m ust. 1 pkt 6 ustawy o CIT, dochód z nieujawnionych operacji gospodarczych powstaje, gdy spółka ujmuje w rachunkowości przychody lub koszty dotyczące innego roku niż ten, w którym faktycznie miały miejsce – a nie zostały one uwzględnione w wyniku finansowym. Dotyczy to m.in. błędów księgowych. Fiskus traktuje takie przypadki jako potencjalne naruszenie zasad estońskiego CIT, gdzie kluczowe znaczenie mają dane wynikające ze sprawozdania finansowego.

Nieujawnione operacje gospodarcze – istota, ryzyka i znaczenie w estońskim CIT

Pojęcie „nieujawnionych operacji gospodarczych” w kontekście estońskiego CIT zostało zdefiniowane w art. 28m ust. 1 pkt 6 ustawy o CIT. Obejmuje ono przypadki, w których operacje gospodarcze – a więc przychody lub koszty – zostały ujęte w rachunkowości spółki, ale z opóźnieniem, czyli nie w tym okresie sprawozdawczym, którego dotyczą. Dla ryczałtu od dochodów spółek niezwykle ważna jest spójność między sprawozdawczością bilansową a faktycznymi zdarzeniami gospodarczymi – to one determinują powstanie obowiązku podatkowego. Zatem każde przesunięcie w czasie – nawet wynikające z błędu – może skutkować tym, że daną operację uzna się za „nieujawnioną” w pierwotnym okresie, a więc opodatkowaną na podstawie art. 28n ust. 1 pkt 5 ustawy o CIT w roku ujawnienia, jako dodatkowy dochód.

Argumenty wnioskodawcy – to tylko nieistotna pomyłka

Spółka argumentowała, że odpisy amortyzacyjne za 2022 r., pominięte wówczas omyłkowo, zostały ujęte w 2023 r. jako nieistotne błędy zgodnie z art. 54 ustawy o rachunkowości. W ocenie spółki brak ujęcia kosztu nie prowadzi do zaniżenia wyniku finansowego, nie skutkuje wypływem środków, ani nie ma cech ukrytej dystrybucji zysku. Uznała zatem, że nie doszło do powstania dochodu z nieujawnionych operacji.

O co chodzi z art. 54 ustawy o rachunkowości?

Zgodnie z art. 54 ustawy o rachunkowości, sposób ujmowania błędów w księgach rachunkowych zależy od ich istotności oraz momentu ich wykrycia. Jeżeli błąd zostanie wykryty po zatwierdzeniu sprawozdania finansowego, a jego wpływ na wynik finansowy nie jest istotny, jednostka może – zgodnie z przyjętą polityką rachunkowości – ująć go w bieżącym okresie. Oznacza to, że dany koszt lub przychód zostanie ujęty „z opóźnieniem” w księgach, ale w pełni zgodnie z przepisami rachunkowości.

Jednak dla celów estońskiego CIT nieistotność błędu księgowego nie eliminuje konsekwencji podatkowych. Fiskus może uznać, że skoro koszt nie został ujęty w okresie, którego dotyczył – doszło do nieujawnienia operacji gospodarczej, co generuje dochód do opodatkowania w roku ujawnienia. Ta rozbieżność między zasadami rachunkowości a przepisami podatkowymi czyni estoński CIT szczególnie wymagającym w zakresie prawidłowości ewidencji księgowej.

Stanowisko organu – twarda wykładnia przepisów

Organ podatkowy nie zgodził się z wnioskodawcą. Wskazał, że ujęcie kosztów z 2022 r. dopiero w roku 2023 powoduje konieczność opodatkowania ich jako dochodu z nieujawnionych operacji gospodarczych w rozumieniu art. 28n ust. 1 pkt 5 ustawy o CIT. Podkreślił, że nawet jeśli zdarzenie nie wpłynęło istotnie na wynik finansowy za rok wcześniejszy, to jego ujęcie w kolejnym roku nie spełnia wymogu "ujawnienia" w odpowiednim okresie podatkowym. Dyrektor KIS podkreśla, że obowiązek podatkowy w ryczałcie z tego tytułu powstaje w roku podatkowym, w którym przychody lub koszty powinny zostać zarachowane.

I właśnie ten aspekt jest tu kluczowy.

‍

‍

Masz pytania o inne nietypowe sytuacje w estońskim CIT? Skontaktuj się z nami – pomożemy przeanalizować Twoją sprawę.

‍

Sygnatura interpretacji

0111-KDIB1-3.4010.360.2024.1.PC

Data wydania

17 lipca 2024 r.

‍

#estońskiCIT #amortyzacja #błądksięgowy #nieujawnioneoperacje #interpretacjaKIS #ryczałtoddochodówspółek #CIT2024

‍